موسسه فرهنگی هنری نماد

نماد آشکارگی هنر

سینما در اصل واژه ای است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح، سینما، هنر و فنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک ، پیامی را به مخاطب خود که همان تماشا گر است منتقل می کند.​​​​​​​یک نمایش سینمایی که فیلم سینمایی نامیده می‌شود، از عناصر تصویر (به صورت مجموعه‌ای از فریم‌ها) و صدا (گفتگو، صدا و موسیقی) تشکیل شده‌است. یک فیلم بر اساس فیلمنامه یا سناریو و توسط مجموعه‌ای از بازیگرها، کارگردان، فیلم‌بردار و ... ساخته می‌شود. سینما جدیدترین شاخه هنر، معروف به هنر هفتم است که امروزه یکی از عمومی‌ترین و محبوب‌ترین تولیدات هنری را ارایه می‌کند.

تاریخچه:

سینما، در میان شکل های هنری صنعتی شده ای که زندگی هنری قرن بیستم را تسخیر کرده اند، نخستین و به نحوی قابل بحث همچنان مهم ترین آن هاست. شکلی که از دوران شروع محقرانه اش در محوطه های شهر بازی اوج گرفته تا تبدیل به صنعتی میلیارد دلاری ، دیدنی ترین و اصیل ترین هنر معاصر شود.
ظهور سینما نیازمند مقدماتی بود که گرهشان تنها به دست مخترعان باز می شد. پس از آن که مقدمات لازم برای ظهور سینما فراهم شد، این انتظار مدت درازی به طول نینجامید و در سال  1895 تقریبا به طور هم زمان در آمریکا، انگلستان، فرانسه و آلمان انواع مختلف دوربین های فیلم برداری پیدا شدند. همۀ این دستگاه ها کاری شگفت می کردند. یعنی تصویر سیاه و سفید اشخاص زنده ای را در دنیای آشنا و واقعی نشان می دادند.

سینما در قرن 19:

۱۸۸۶ – لویی لو پرنس گواهی ثبت اختراع آمریکایی دوگانه‌اش را برای دستگاهی با ۱۶ لنز که ترکیبی از دوربین ثبت تصاویر متحرک و پروژکتور بود، دریافت کرد.
۱۸۸۸ – چشم‌انداز باغ روندهی، که در لیدز، یورکشر غربی، انگلستان به وسیله لویی لو پرنس، ضبط شده، اولین فیلم تاریخ سینما است. این فیلم با سرعت ۲۰ فریم در ثانیه برداشته شده و قدیمی‌ترین فیلمی است که برجا مانده‌است. توماس ادیسون مفهوم کینتوسکوپ را که دستگاهی اولیه برای نمایش تصاویر متحرک بود، توصیف کرد.
۱۸۸۹ – ایستمن کداک اولین کمپانی بود که تولید تجاری محصولی برای فیلم با شفافیت و انعطاف‌پذیری، به نام سلولوئید را آغاز کرد. اولین فیلمی که با این فناوری برداشته شده، در هاید پارک لندن و توسط ویلیام فریز گرین برداشته شده‌است.
۱۸۹۰ – ویلیام کندی دیکسون کارش را روی سیلندر کینتوگراف توماس ادیسون، یا در این سال، یا سال ۱۸۸۹ به پایان رساند و اولین فیلمی که با این سیستم برداشته شده، مسخره‌بازی نام دارد.
۱۸۹۱ – توماس ادیسون برای ثبت دریافت گواهی ثبت اختراع دوربین فیلم‌برداری اقدام کرد. او اولین نمایش عمومی کینتوسکوپ را برای فدراسیون ملی کلوب‌های زنان، ترتیب داد.
۱۸٩۲ – ویلیام کندی دیکسون، که در استخدام توماس ادیسون بود، کینتوسکوپ را تکمیل کرد. در فرانسه، چارلز-امیل ریناد در تئاتر اپتیک، پاریس، نمایش‌های عمومی‌اش را با صدها طرح پشت سر هم تصویر شده، به وسیله پروژکتورش پراکسینوسکوپ که شبیه زوئتروپ بود، برای ایجاد تصاویر متحرک به مدت ۱۵ دقیقه، آغاز کرد. ایستمن کداک به کمپانی ایستمن کداک مبدل شد. مکس اسکلادانوسکی دوربینی را اختراع کرد و اولین تصاویر متحرک را در این سال ضبط کرد. اما مشکلاتی که با شکل فیزیکی فیلم‌هایش داشت، کار او را برای نمایش فیلم‌هایش، تا هنگام تکمیل پروژکتورش، بایوسکوپ در اواخر ۱۸۹۵، به تعویق انداخت.
۱۸۹۳ – توماس ادیسون گواهی ثبت اختراعش را به شماره ۴۹۳٬۴۲۶ برای «وسیله‌ای برای نمایش تصاویر اشیاء متحرک» (کینتوسکوپ) دریافت کرد. او اولین استودیوی فیلم آمریکا را به نام «بلک ماریای ادیسون» در اورنج غربی، نیوجرسی بنیان نهاد. نمایش اصلی کینتوسکوپ تکمیل شده او، در ۹ مه و در موزه بروکلین انجام شد و اولین فیلمی که به صورت عمومی با این وسیله به نمایش درآمد، صحنه آهنگری بود.
۱۸۹۴ – ویلیام کندی دیکسون گواهی ثبت اختراعی برای فیلم دریافت کرد. توماس ادیسون عطسه فرد اوت را ضبط کرد. برادران لومیر سینماتوگراف را که ترکیبی از دوربین فیلمبرداری و پروژکتور بود، ثبت کردند.
۱۸۹۵ – سینماتوگراف ثبت شد. اولین تصاویر برداشته شده با آن، در ۱۹ مارس ضبط شدند. برادران لومیر اولین پخش خصوصی تصاویر متحرک را در ۲۲ مارس انجام دادن. برادران لومیر، اولین پخش عمومی‌شان را در ال ادن، اولین و قدیمی‌ترین سینما در جهان که در لسیوته فرانسه قرار دارد، در ۲۸ مارس برگزار کردند. گومون توسط مهندسی که مخترع شده بود، لئون گامونت، بنیان گذاشته شد. در آمریکا، فیلم ناطق تجربی دیکسون دو مرد را نمایش داد که با صدای ویولون، می‌رقصیدند. فیلم پستوی سلولوئید آن را اولین مرجع همجنس‌گرایی در سینما معرفی می‌کند. اولین پخش فیلم که در ازایش پول دریافت شد، در ۲۸ دسامبر در پاریس بود. این پخش تاریخی، نمایش فیلم کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر به مدت ۴۶ ثانیه و چند فیلم دیگر از جمله آبیار آبیاری می‌شود به مدت ۴۹ ثانیه بود. در آلمان، مکس اسکلادانوسکی و برادرش، امیل، فیلم پروژکتور خود را توسعه دادند و از اول نوامبر در برلین، شروع به نمایش دادن، کردند. کمپانی تصاویر متحرک «امریکن موتوسکوپ و بیوگراف» در نیوجرسی توسط سندیکای کی‌ام‌سی‌دی ویلیام کندی دیکسون، هنری ماروین، هرمان کاسلر و الیاس کوپمن تأسیس شد. وودویل لاتام و پسرانش، «لاتام لوپ» را، که مفهومی از گم شدن دورها در فیلم بود را برای دوری از حرکات سریع آن، توسعه دادند. این مفهوم در ایدولوسکوپ، که اولین فرمت صفحه عریض بود (۱٫۸۵:۱) عرضه شد. هرمان کاسلر از کمپانی موتوسکوپ، بیوگراف فرمت‌های ۶۸ و ۷۰ را عرضه کرد.
۱۸۹۶ – پاته فر تأسیس شد. در بریتانیا، بیرت ایکر و رابرت ویلیام پل پروژکتور خودشان را که تیاتروگراف نام داشت (و بعدها انیماتوگراف نام گرفت) توسعه دادند. ژرژ ملی‌یس از رابرت ویلیام پل، فیلم پروژکتوری خرید و اولین فیلمش را ساخت. پروژکتوری که نامش ویتاسکوپ بود، توسط چارلز فرانسیس جنکینز طراحی شد. اولین سینما در آمریکا، که به پخش تصاویر متحرک اختصاص داده شد، سالن ویتاسکوپ بود که در خیابان کانال در نیواورلئان، لوئیزیانا قرار داشت. اولین بوسه ضبط شده در سینما بین می ایروین و جان رایس در بوسه اتفاق افتاد. اولین کارگردان زن، آلیس گی-بلاش، افسانه کلم‌ها و رزها را عرضه کرد. سینما به دست برادران لومیر و با شش فیلم کوتاه صامت به نام‌های دریا، ورود لوکوموتیو بخار به ایستگاه لسیوته و چند فیلم دیگر که در سالن هتل ویلسون بمبئی نمایش داده شدند، به هند رسید.
۱۸۹۷ – ویتاگراف در نیویورک تأسیس شد. در انگلستان، دوربین پرسویچ ثبت شد. هاریشاندرا ساکارام بهاتوادکار دوربینی به قیمت ۲۱ گینی را به هند وارد کرده و اولین فیلم مستند را که از یک مسابقه کشتی در باغ‌های معلق بمبئی برگزار می‌شد، ساخت. برداشت‌های روزانه از فیلم دربمبئی به دست کلیفتون و شرکا انجام شد. ۱۲۵ نفر در طول یک فیلمبرداری در چریتی بازار در پاریس و پس از آن‌که پرده به خاطر اتر به کار رفته در پروژکتور، آتش گرفت، کشته شدند.
۱۸۹۸ – ملی‌یس تولید فیلم را تحت برند «استار فیلم» آغاز کرد و چند فیلم کوتاه تبلیغاتی را کارگردانی کرد. هیرارال سن، ثبت صحنه‌های تئاتر اجرا شده در «تئاتر» کلاسیک کلکته را آغازید.
۱۸۹۹ – اولین برداشت طولانی (بیشتر از ۱۰۰ متر) که با مونتاژ ساخته شده بود، «کار و بار دریفوس» بود و اولین نسخه از سیندرلا هردو توسط ملی‌یس عرضه شد. (دومی اولین فیلمی است که در آن از دیزالو یا فید استفاده شده‌است) ژرژ ملی‌یس همچنین ژان دارک را که فیلمی در مورد ژاندارک بود، نوشت و کارگردانی کرد. او در این فیلم، از کلوزآپ استفاده کرده‌است.​​​​​​​

سینما در قرن 20

در قرن بیستم، وسیله بیانی تازه‌ای پا به عرصه وجود گذاشت. با سرهم کردن مبتکرانه قطعات فلز، نوارهای سلولوئید، شیشه به شکل عدسی و سیم‌کشی برق، گشایشی فنی صورت گرفت که مقدر بود بر ذهن میلیون‌ها فرد بشر، اثری فوق‌العاده داشته باشد.
​​​​​​​

تولد سینما:

در سال ۱۸۷۸ میلادی، ادوارد مایبریج با حمایت مالی للاند استانفورد که سیاستمدار و مؤسس دانشگاه استنفورد بود موفق به عکسبرداری پشت سر هم از اسبی به نام سالی گاردنر شد. این عکسهای متوالی توسط ۲۴ دوربین پشت سر هم برداشته شد. آزمایش فوق در ۱۱ ژوئن در مزرعه پالو آلتو و با حضور نشریات برگزار شد. دوربین‌ها به موازات حرکت اسب در یک مسیر مستقیم قرارداده شد و شاتر هر دوربین بوسیله سیمی که با سم اسب در ارتباط بود کنترل می‌شد. هر تصویر در یک هزارم ثانیه برداشت می‌شد.
فیلم بعدی که تجربه شد منظره باغ روندهای بود که در ۱۴ اکتبر ۱۸۸۸ میلادی بوسیله لوئیس پرینس در لیدز، ایالت یورکشایر غربی انگلیس ساخته شد؛ لذا انگلیسی‌ها به عنوان اولین کسانی که به تصویر متحرک دست یافته‌اند شناخته می‌شوند.
در ۲۱ ژوئن ۱۸۸۹ میلادی، ویلیام گرین حق امتیازی به شماره ۱۰۱۳۱ برای دوربین کرونوفوتوگرافیک اش گرفت. ظاهراً دوربین او قادر به گرفتن ۱۰ عکس بر روی فیلم سلولولید سوراخ دار بوده‌است. گزارشی از این دوربین در روزنامه عکسی انگلستان در تاریخ ۲۸ فوریه ۱۸۹۰ میلادی منتشر شد. گرین یک سری تصویر از قضیه را برای توماس ادیسون یعنی کسی که در آزمایشگاهش دستگاهی به نام کینتوسکوپ را ساخته بود ارسال کرد. این گزارش بار دیگر در مجله ساینتیفیک امریکن (Scientific American) در تاریخ ۱۹ آوریل همان سال به انتشار رسید. گرین در سال ۱۸۹۰ مکانی برای نمایش تهیه کرد اما سرعت پایین نمایش عکسها باعث عدم توجه چشم‌گیری به آن شد.
ویلیام کندی لاری دیکسون، که همکار ادیسون در لابراتوارش بود توانست با ساخت نواری از جنس سلولولید برای خودش اعتباری کسب کند. آن‌ها برای تولید فیلم استودیویی به نام بلک ماریا ساختند. (به علت شباهت ساختمان استودیو با ماشین مخصوص حمل مجرمین که نامش بلک ماریا بوده‌است).
کینتوسکوپ با موفقیت در کل اروپا منتشر شد اما ادیسون هرگز این وسیله را خارج از آتلانتیک ثبت نکرد. این امر باعث شد تا از روی این دستگاه تقلیدهایی صورت گیرد، مثل دوربینی که بوسیله مخترع انگلیسی رابرت و پائول و بیرت اکرس شریکش ساخته شد.
پائول عقیده بر نمایش تصاویر متحرک برای گروهی از تماشاچیان عمومی به جای بینندگان خاص را داشت، از این رو یک فیلم پروژکتور تولید کرد، اولین نمایش خودش را در ۱۸۹۵ انجام داد. در حول و حوش همین زمان، در فرانسه، آگوست و لوئی لومیر سینماتوگراف را اختراع کردند، یک دستگاه قابل حمل که سه قطعه دوربین، چاپگر و پروژکتور را در یکجا جا داده بود.
آنها به زودی با فیلم‌های واقع گرایانه خود به اصلی‌ترین تولیدکنندگان اروپا تبدیل شدند، کارهایی مثل: کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر و کارهای خنده آوری مثل آبیار آبیاری می‌شود (هر دو در سال ۱۸۹۵) ساخته شده‌اند. در واقع اولین فیلم تاریخ سینما ورود لوکوموتیو بخار به ایستگاه لسیوته است. لومیرها پدر سینمای مستند هستند. اولین نمایش عمومی فیلم موشن پیکچرز در اروپا، متعلق به ماکس و امیل اسکلادا نوسکی بود که با دستگاه آپاراتوس شان بایوسکوپ که یه دستگاه بدون لرزش بود از ۱ تا ۳۱ نوامبر ۱۸۹۵ انجام شد.
در می همان سال در آمریکا، اوژن آگوستین لائوست دستگاه ایدلوسکوپ را برای خانواده لاتهم طراحی کرد. در این دوران فیلم‌ها کمتر از ۱ دقیقه بودند و اغلب یک صحنه واقعی یا نمایشی را از یک اتفاق عمومی یا ورزش یا بزن و بکوب را نمایش می‌دادند. هنوز از دستکاری در فیلم خبری نبود: نه تدوینی و اکثراً بدون حرکت دوربین و صحنه مستقیم. شاخصه تازگی تصاویر متحرک خود به تنهایی کافی بود تا یکی از بزرگترین اتفاقات قرن اخیر باشد.
همان طور که در کتاب تاریخ سینمای مسعود مهرابی آمده است، ورود نخستین دوربین فیلم‌برداری (دستگاه سینماتوگراف) در زمان مظفرالدین‌شاه، به سال ۱۲۷۹ هجری خورشیدی، آغازگر تاریخ سینمای ایران است. مظفرالدین شاه در یکی از سفرهایش به فرانسه از دستگاه سینماتوگراف خوشش آمد و به میرزا ابراهیم‌خان صحاف باشی دستور خریداری آن را داد. شاه که مجذوب کارناوالها و جشنواره‌های فرنگی بود دستور داد تا از کارناوال اسناند فیلم برداشته شود و این نخستین تصاویری بود که سینماتوگراف ابتیاع شده ضبط کرد.
نخستین محل پخش فیلم در سال ۱۲۸۳ توسط ابراهیم خان صحاف‌باشی در خیابان چراغ گاز افتتاح شد و در آن فیلم‌های کمدی کوتاه نمایش داده شد. اما نخستین سالن عمومی سینما توسط مهدی‌خان روسی در خیابان علاءالدوله افتتاح شد. او پس از مدتی با اجاره بالاخانه‌ای در خیابان لاله‌زار، سالن سینمای خود را به آنجا برد.